Inzichten vinden in de crisis: vijf lessen hoe we béter uit de crisis kunnen komen

Velen van ons hebben de afgelopen weken hun manier van werken noodgedwongen om moeten gooien. En dat levert soms onverwachte inzichten op, over hoe je werkt, maar ook over het leven zelf. Hoe kom je straks beter uit de coronacrisis? 

Even niet forenzen, even niet rennen en vliegen van de kinderopvang naar kantoor en terug. Thuiswerken heeft zo zijn voordelen. Je kunt je werkdag ineens volledig naar eigen inzicht inrichten: in de lunchpauze gaan hardlopen, een keer wat langer blijven liggen – leve de vrijheid en flexibiliteit. Even geen baas die in je nek hijgt. Als het werk maar goed en op tijd af is.

Tegelijk brengt deze periode van verplicht thuiswerken ook angst en onzekerheid met zich mee, vooral voor werknemers die nog in hun proeftijd zitten, of een tijdelijk of nulurencontract hebben.Hoe komen werkenden straks beter uit de crisis? Die vraag stellen we aan verschillende coaches en psychologen. Welke voordelen levert het thuiswerken op en wat kunnen we van deze situatie meenemen als alles straks weer back to normal gaat? Vijf lessen van vier deskundigen.

Les 1: Bezweer de angst

Rozemarijn Dols, psycholoog, coach en schrijfster van verschillende boeken over loopbaancoaching: ,,Als je het je financieel kunt veroorloven, dan zou ik zeggen: gun jezelf – nu alles toch stilstaat - ook rust om te reflecteren. Veel mensen schieten vanuit paniek in de overdrive. Ze zitten alsnog elke dag om acht uur achter hun laptop en sturen nog meer mails dan voor de crisis. Een natuurlijke reflex om de angst te bezweren. In plaats van in de overlevingsstand te schieten, kun je beter nadenken: hoe kan ik iets positiefs uit deze situatie halen? En ga aan de gang met persoonlijke ontwikkeling: ga boeken lezen, je vak verdiepen, nieuwe dingen leren en doen die altijd nog op je wensenlijstje stonden. Je kunt deze periode ook als een soort geschenk ervaren voor je persoonlijke ontwikkeling.’’

Les 2: Wat mis ik & wat wil ik niet meer kwijt

Muriel Bakker, arbeidspsycholoog die mensen met een burn-out of andere psychische klachten wandeltherapie aanbiedt: ,,Nu de ratrace even is gestopt, is het een goed moment om een plan te maken en na te denken: hoe wil ik straks mijn werk inrichten? Zeker voor mensen die vóór de crisis al niet lekker in hun werk zaten. Stel jezelf de vraag: wat van mijn leven van vóór de crisis mis ik echt? En wat van mijn oude leven wil ik niet meer terug? Die vier keer in de week sporten, is dat nou echt wel nodig? Maar ook, welke nieuwe dingen doe ik nu die ik niet meer kwijt wil? Zo krijg je inzicht in wat echt belangrijk voor je is, waar je gelukkig van wordt.”

Les 3: Bepaal zelf je werk 

Muriel Bakker: ,,Mensen hebben van nature een grote behoefte om zelf hun werk te bepalen. En dat kan nu ineens. Onderzoeken laten zien dat mensen thuiswerken heel fijn vinden, omdat het vrijheid en flexibiliteit geeft om werk en gezin beter te combineren. Ook zijn mensen thuis productiever, omdat er minder vergaderd wordt en je meer gefocust je werk kan doen. In de praktijk zijn werkgevers vaak huiverig, omdat ze behoefte hebben aan controle. Wat dat betreft zie ik dit als een les voor werkgevers om meer te sturen vanuit vertrouwen, op output in plaats van op gewerkte uren. Mensen krijgen door de crisis ook meer waardering en er is meer erkenning voor de privésituatie van werknemers – allemaal winst die we moeten zien te behouden.”

Les 4: Lever een bijdrage

Zayra Muller, loopbaancoach verbonden aan landelijke coachingsnetwerk Het Groei Atelier: ,,Het is niet de vraag hoe de crisis jouw werkleven raakt, maar hoe jij je werkleven wil inrichten. Mensen zijn nu niet zo snel geneigd om hun baan op te zeggen, maar misschien is het juist nu wél de goede tijd. Er zijn sectoren waar ze staan te springen om extra handen. Door deze situatie gaan we terug naar de basis. Ik merk bij mijn cliënten dat de behoefte groeit om werk te doen waarmee je een bijdrage kunt leveren, de cruciale banen, in de zorg, het onderwijs. Ik heb nu cliënten die voorheen gingen voor status en nu een carrièreswitch overwegen. Ze denken: misschien is de zorg toch wel iets voor mij.’’

Les 5: Never waste a good crisis

 

Margrietha Wats, organisatieadviseur in de zorg en de publieke sector: ,,Een crisis legt altijd de sterke en zwakke kanten onmiddellijk bloot, en het is een enorme procesversneller. Onder druk wordt alles vloeibaar. Waar voorheen jaren over gepraat werd, wordt nu in een paar weken gerealiseerd. Er komt een enorme creativiteit en daadkracht op gang. Ineens lijkt alles mogelijk. Je ziet in veel organisaties groeiende saamhorigheid en een op samenwerking gerichte cultuur, minder polarisatie, maar alle hens aan dek. Dat geldt in de zorg maar ook elders op individueel niveau op de werkvloer. Dit is een goed moment voor verandering.”